344 / 489
Tüketicinin Seçimlik Hakları
Tüketicinin seçimlik hakları madde 11’de sayılmıştır. Buna göre
malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketicinin 4 seçimlik
hakkı mevcuttur. Tüketiciye tanınan seçimlik haklar şöyledir:
• Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden
dönme,
• Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,
• Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satı-
cıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,
• İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme.
Satıcı, tüketicinin tercih ettiği talebi yerine getirmek zorundadır.
Maddenin 2. fıkrası uyarınca ücretsiz onarım veya malın ayıpsız
misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanı-
labilir. Bu hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve itha-
latçı müteselsilen sorumludur. Ancak, üretici ve ithalatçıya sorumlu-
luktan kurtulma imkanı tanınmıştır. Üretici veya ithalatçının, malın
kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu is-
pat etmesi halinde sorumlu tutulmayacağı maddede açıkça yazılmıştır.
Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satı-
cı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüke-
tici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakla-
rından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değe-
ri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısın-
dan sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.
Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakla-
rından birinin seçilmesi durumunda bu talebin hangi sürede yerine ge-
tirilmesi gerektiği maddede açıklanmıştır. Buna göre, talebin satıcıya,
üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami 30 iş günü,
konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise 60 iş günü içinde yerine getiril-
mesi zorunludur. Ancak, 6502 sayılı Kanun’un 58. maddesi uyarınca
çıkarılacak yönetmelik eki listede yer alan mallara ilişkin, tüketicinin
ücretsiz onarım talebi, yönetmelikte belirlenen azami tamir süresi için-
de yerine getirilir. Aksi hâlde tüketici diğer seçimlik haklarını kullan-
makta serbesttir.
328
HUKUK POSTASI 2014