72 / 449
TİCARET HUKUKU
57
çisi kaldırılmıştır. Artık kuruluş işlemleri esas sözleşmenin hazırlanması
ve imzaların noter tasdiki, kurucular beyanı, asgari sermayeye tekabül
eden pay bedellerinin ödenmesi, bakanlık iznine tabi olan şirketler için
izin alınması, tescil ve ilandan ibarettir. mTTK döneminden daha uzun
bir kuruluş süreci düzenlenmemiştir. Dolayısıyla ön şirket düzenlemesi-
nin gerekli olmadığı ileri sürülebilir.
Özellikle ön şirketin adi ortaklık olduğunun kabul edilmesi halinde
bu hükmün gerekliliği tartışılabilir. Ancak Tekinalp, şirketin hangi aşa-
mada kurulduğunun açıklığa kavuşturulması, kurucular arasında adi or-
taklık olmakla beraber bir “şirket”in kurulması, kurucular arası uyuşmaz-
lıklara esas sözleşmenin, esas sözleşmede hüküm olmayan hallerde adi
ortaklık hükümlerinin uygulanması, tüzel kişiliğin kurulmaması halinde
ön şirketin tasfiye olması ve “tescilden önce şirket adına işlem yapanlar”
ibaresinin netlik kazanması sebebiyle ön şirketin faydalı olduğu görüşün-
dedir
14
.
Sonuç
Anonim şirket, kurucuların, anonim şirket kurma iradesini belirttiği
esas sözleşmede imzalarının noter tarafından tasdik edilmesi ile kurulur.
Böylelikle TTK uyarınca şirketin kurulması ve tescil sonrası tüzel kişilik
kazanması iki ayrı aşama olarak düzenlenmiştir. Artık tescilden önce bir
ön şirketin varlığı kabul edilmektedir. Ancak, bu ön şirketin tabi olduğu
hukuki rejim doktrinde tartışmalıdır.
Ön şirketlere ilişkin hüküm, TTK’da düzenlenen diğer şirketlere kı-
yasen uygulanabilir; ancak şahıs şirketlerinin de bu hükümden yararlanıp
yararlanamayacağı hakkında tartışma bulunmaktadır.
14
Tekinalp
, Ortaklıklar, par. 10-28.