234 / 476
İçtihat Ayrılığı
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, gerekçe içermeyen mahkeme kararının
Türk kamu düzenine aykırılık teşkil ettiği yönündeki içtihadını
1
değiş-
tirmiştir. 2006 tarihli kararında
2
, tenfizde, mahkeme kararının doğrulu-
ğu, uygulanmış hükümler ve maddi ve hukuki tespitlerin inceleme dı-
şında tutulması gerektiğini, gerekçe bulunmamasının kamu düzenine
aykırılık teşkil etmeyeceğini belirtmiştir. Kararda kamu düzenine açık-
ça aykırılık hallerinin Anayasa ile düzenlenen temel hak ve hürriyetler,
milletlerarası hukukta kabul edilen temel ilkeler, adil yargılanma ve sa-
vunma hakkı gibi hallerle sınırlı bulunduğuna vurgu yapılmıştır.
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi ise kararlarında
3
, yabancı mahkeme
kararlarının gerekçe içermemesinin Anayasa ve kamu düzenine aykırı
olduğu tespitini yapar. Bu nedenle, yabancı mahkeme kararlarının ge-
rekçesiz olmasının, bu kararların tanıma ve tenfizine engel olduğunu
kabul eder. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun, gerekçe içermeyen ka-
rarların tenfizine ilişkin bir kararı bulunmamaktadır.
Yargıtay Hukuk Daireleri arasındaki içtihat ayrılığı, yabancı mah-
keme kararının gerekçe içermemesinin, tenfiz aşamasında kamu düze-
nine açıkça aykırı sayılıp sayılmayacağından doğar.
Gerekçe ve Kamu Düzeni
Yabancı mahkeme kararlarının Türk kamu düzenine açıkça aykırı
olması, MÖHUK’ta tenfiz engeli olarak düzenlenir. Zira tenfiz ile dev-
let, kural olarak kendi mahkemelerinin görmeye yetkili olduğu uyuş-
mazlıkları çözme yetkisinden feragat ederek, yabancı bir mahkemenin
kararını benimser. Devletin tasarruf yetkisi başka bir devlet yargı erki-
ne kullandırılmaktadır. Dolayısıyla yabancı mahkeme kararının kamu
düzenine aykırı olmaması önemli bir tenfiz koşuludur.
Kamu düzeni kavramı, zamana ve yere göre değişen, içeriği ve sı-
nırları kesin olarak çizilemeyen bir kavramdır. Yargıtay, İBK’nın ge-
220
HUKUK POSTASI 2012
1
30.06.1999 tarihli E: 1999/5858, K: 1999/7609 sayılı karar.
2
08.06.2006 tarihli E: 2006/2612, K: 2006/9147 sayılı karar.
3
05.12.2001 tarihli E: 2001/9007, K: 2001/11406 sayılı ve 02.10.2003 tarihli E: 2003/6226, K:
2001/11095 sayılı kararlar.