HUKUK_POSTASI

Yerel ve Dünyaca Tanınmış Markaların Korunması

Av. Yeşim Tokgöz

Marka, bir işletmenin mal veya hizmetlerini, başka işletmelerin

mal veya hizmetlerinden ayırt edilmesini sağlayan işarettir. Markalar,

mal ve hizmeti işletmeye özgüleyerek, başka ürünlerle karıştırılmama-

sını sağlar. Kimi markalar hitap ettiği çevre, tanıtım politikası, geniş

ürün yelpazesi gibi çeşitli sebeplerle tanınırlığını artırarak ekonomik

değerini yükseltir. Bu durum, üçüncü kişiler tarafından suiistimal edil-

meye oldukça açıktır. Başka markaların tanınmışlığından, başarısından

faydalanarak haksız kazanç sağlamaya çalışılması oldukça sık rastlanı-

lan bir durumdur. Mevzuatımızda ve uluslararası düzenlemelerde, bu

durumu engellemek amacıyla çeşitli önlemler alınmıştır. Bu makalede

tanınmış markalar kavramı ve tanınmış markaların korunma yöntemle-

rinden bahsedilecek, ayrıca dünyaca tanınmış markaların 556 sayılı

Markalar Hakkındaki Kanun Hükmünde Kararname (“MarKHK”)

kapsamındaki tescilsiz tekel hakkına değinilecektir.

Tanınmış Marka Kavramı

Tanınmışlık, her somut olayda kendini farklı gösteren bir olgudur.

Bu nedenle tanınmış marka kavramının tanımı, uluslararası alanda ol-

duğu gibi, Türk markalar mevzuatında da yapılmamış, mahkeme içti-

hatlarına ve öğretiye bırakılmıştır. Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı

(“WIPO”) bu konuya açıklık getirmek amacıyla A/34/13 numaralı tav-

siye kararını hazırlamış ve bir markanın tanınmış olup olmadığının na-

sıl tespit edileceğine dair kıstaslar belirlemekle yetinmiştir. Kıstaslar

Yargıtay tarafından da benimsenmiştir. Bu doğrultuda Yargıtay’ın bir-

çok kararında tanınmış marka, “

bir kişi veya teşebbüse sıkı sıkıya bağ-

lı, garanti, kalite, kuvvetli reklam ve yaygın dağıtım içeren, müşteri,

akraba, dost ve düşman ayrımı yapılmaksızın, coğrafi sınır, kültür ve

306

HUKUK POSTASI 2015

Mart 2015 tarihli Makale