kuki ayrıştırma ise farklı faaliyetlerin ayrı tüzel kişilikler altında örgüt-
lenmesini öngörür. Ancak bu durum, farklı faaliyetlerin aynı sermaye
grubuna bağlı olmasına engel değildir. Mülkiyet ayrıştırması ise, huku-
ki ayrıştırmanın aksine, ayrıştırılan faaliyetlerin ve varlıkların aynı ser-
maye grubuna ait olmamasına yöneliktir
1
.
Avrupa Birliği’nde Ayrıştırma
Elektrik piyasasında rekabet, Avrupa Birliği kapsamında 14 Ağus-
tos 2009 tarihli ve 2009/72/EC sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan
Elektrik İç Pazarı için Ortak Kurallara dair Direktif
2
(“2009/72/EC sa-
yılı Direktif”) ile düzenlenmiştir. 2009/72/EC sayılı Direktif ile 15
Temmuz 2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve 2003/54/EC sa-
yılı Elektrik İç Pazarı için Ortak Kurallara dair Direktif (“2003/54/EC
sayılı Direktif”) yürürlükten kalkmıştır. 2003/54/EC sayılı Direktif
uyarınca, dikey bütünleşik enerji şirketlerinin söz konusu olması halin-
de, bu şirketler bünyesindeki iletim ve dağıtım sistemlerinin ayrı tüzel
kişilikler tarafından işletilmesi ve bağımsız karar alma mekanizmaları-
na sahip olmaları şartı getirilmekteydi. Söz konusu Direktif, özellikle
üretim ve satış faaliyetlerini yürüten diğer piyasa oyuncuları bakımın-
dan dağıtım ve iletim sistemlerinin bağımsız çalışıyor olmasının öne-
mini vurgulamakta ve bundan dolayı iletim ve dağıtım sistemi işletme-
cilerinin bağımsız yönetim yapılarına sahip olmaları gerektiğini belirt-
mekteydi. Bu doğrultuda, ana şirket, hukuki ayrıştırma nedeniyle yav-
ru şirketine günlük faaliyetler hakkında talimat veremezdi. Bunun ya-
nında hesaplarda şeffaflık ve ayrışma ilkeleri de benimsenmişti. Ancak
mülkiyet ayrıştırması söz konusu değildi. Buna karşılık, günümüzde
yürürlükte olan 2009/72/EC sayılı Direktif ile 2003/54/EC sayılı Di-
rektif’te öngörülen hukuki ayrıştırma ile iletim sistemleri bakımından
ayrıştırmanın etkili olarak sağlanamadığı belirtilerek, mülkiyet ayrış-
tırması yolu benimsenir. Söz konusu Direktif uyarınca, pazarda gerçek
ENERJİ HUKUKU
235
1
İzak Atiyas
, Elektrik Sektörünün Yeniden Yapılanması Sürecinde Dağıtım Faaliyetlerinde
Dikey Ayrıştırma,
http://myweb.sabanciuniv.edu/izak/files/2008/10/izak-atiyas-rekabet-dergisi-elektrik-dikey-ayristirma.pdf.
2
Directive 2009/72/EC of the European Parliament and of the Council of July 2009 concerning
rules for the internal market in electricity and repealing Directive 2003/54/EC; Official Journal
14/08/2009 P. 0055-0093.