242 / 476
için gerekli izin, onay, ruhsat gibi belgeleri alabilmesi ve üretim tesisi-
nin kurulacağı sahanın mülkiyet ve kullanım haklarını edinebilmesi
amacıyla EPDK tarafından belirli bir süre için ön lisans verilir. Önli-
sans süresi, mücbir sebep halleri de dâhil olmak üzere yirmi dört ayı
aşamaz. Ancak EPDK kaynak türüne ve kurulu güce bağlı olarak bu
süreyi artırabilir.
Taslak Kanun uyarınca, önlisans süresinde; belirtilen belgeleri ala-
mayan, sahanın mülkiyet veya kullanım hakkını elde ettiğini belgele-
yemeyen veya sair yükümlülükleri yerine getirmeyen tüzel kişilere
üretim lisansı verilmez. Ayrıca, üretim lisansı alınıncaya dek, veraset
dışında, önlisans sahibi tüzel kişinin ortaklık yapısında doğrudan veya
dolaylı olarak değişiklik olması, hisselerinin devri sonucunu doğura-
cak iş ve işlemler yapılması veya belirlenen sair yükümlülüklerin yeri-
ne getirilmemesi durumunda önlisans kendiliğinden hükümsüz kalır.
Önlisansı kendiliğinden hükümsüz hale getirecek sebepler arasında ay-
rıca sürenin dolması ve önlisans sahibi tüzel kişinin iflası da sayılır.
Önlisansı hükümsüz hale gelen tüzel kişiler veya bu tüzel kişilikte yüz-
de on, halka açık ise yüzde beş ve üzeri pay sahiplerinin ortak olduğu
diğer tüzel kişiler, hükümsüzlük tarihinden itibaren bir yıl süreyle ay-
nı yerde önlisans başvurusunda bulunamazlar.
Yukarıda açıklanan hallerde, önlisansın kendiliğinden hükümsüz
kalması bakımından, hükümsüz kalma anı ile ilgili Taslak Kanun’da
bir açıklık yoktur. Ayrıca, aşağıda açıklanacağı üzere, lisans sahibi tü-
zel kişilerin ortaklık yapısı değişiklikleri bakımından EPDK’dan onay
alma yükümlülüğü kaldırılmışken, ön lisans düzenlemesi kapsamında
dolaylı ortaklık değişikliklerinin bile hükümsüzlük sebebi sayılması ve
bunun her hangi bir EPDK kararına bağlanmaksızın kendiliğinden olu-
şacağının belirtilmesi çelişkili bir düzenleme olarak görülür.
Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler ve Diğer Piyasa Faaliyetleri:
Yürürlükte olan EPK kapsamında, dağıtım lisansı sahibi şirketle-
rin, serbest rekabet koşullarını sağlayacak şekilde sözleşmelerini tadil
edip yeni düzenlemelere geçmeleri halinde üretim lisansı alarak üretim
tesisi kurabilecekleri ve üretim faaliyetiyle iştigal eden tüzel kişilerle
iştirak ilişkisine girebilecekleri düzenlenir. Ancak Taslak Kanun bu ko-
nuda önemli bir kısıtlama getirir. Taslak Kanun’un 9’uncu maddesi
228
HUKUK POSTASI 2012