e-kitap2011

HUKUK POSTASI 2011

134

TL artmıştır: 2004 yılında 72 milyar TL olan toplam ticaret, 2009 yılında

93 milyar TL’ye, organize perakendenin ağırlığı ise, 2004’te yaklaşık

%30 iken, 2009’da %43’e çıkmıştır. Bu rakamlar, hala Avrupa ülkeleri

rakamlarının çok altındadır.

HTÜ perakendeciliğinde yoğunlaşma oranları da, Avrupa ülkelerine

oranla çok düşüktür. Şöyle ki, Türkiye’deki en büyük dört perakendeci-

nin toplam pazar payı (“CR4”), başka bir deyişle, CR4 oranı %14 iken,

bu oran İsveç’te %91, İngiltere’de %68, Almanya’da %67, Fransa’da

%65, Macaristan’da %50 ve İtalya’da %20’dir.

HTÜ Sektöründe Alıcı Gücü

HTÜ sektöründe son yıllarda yaşanan en büyük rekabet sorunların-

dan birisi sağlayıcı ile dağıtıcı arasındaki güç farkıdır. Şöyle ki, bu sektö-

rün gelişmesiyle beraber, sağlayıcı değil, dağıtıcı veya dağıtım grupları-

nın ekonomik gücü ellerinde bulunduruyor ve üretici veya sağlayıcı ya da

tedarikçilere kendi ticari koşullarını kabul ettiriyorlar.

Türkiye HTÜ perakendeciliği pazarındaki alıcı gücü konusundaki

başlıca sorunlar ise şöyledir:

• Tedarikçiler tarafından listeleme bedeli, raf bedeli, teşhir alanı be-

deli (gondol, palet, raf konumu, mağaza içi trafiğe göre konum-

landırma gibi), insert bedeli, elektrik bedeli, tüketicilere yönelik

promosyonlara katılma, eleman talebi, bedelsiz / tadımlık ürün,

mağaza açılış bedeli, yıldönümü bedeli, yılsonu iskontosu gibi çe-

şitli isimler altında ilave bedel, iskonto ve hizmet talebinde bulu-

nuluyor.

• Perakendeciler tarafından tedarikçilere yapılacak ödemelerde

ödeme vadelerine uyulmuyor ve gıda üreticisi sözleşmelerinde 60

– 90 gün olarak belirlenen ödeme vadesi uygulamada 130 güne

kadar uzuyor. Ancak bu sorun 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu

(“Yeni TTK”) ile giderilecektir. Zira Yeni TTK’nun 1530’ncu

Yeni TTK 14.02.2011 tarih ve 27846 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır. Yeni TTK’ya

ulaşmak için bkz.

://www.resmiga-

main

ler/2011/02/20110214.htm.