258 / 375
HUKUK POS TAS I 2 0 1 0
244
söz konusu ibarenin iptal edilmesine ve kararın Resmi Gazete’de yayımıy-
la birlikte yürürlüğe girmesine hükmetmiştir. Böylece yatırım indirimi ile
ilgili süre sınırlaması ortadan kalkmıştır.
Her ne kadar iptal kararı, eski düzenlemeye geri dönüşe işaret etse de;
kararla birlikte, vergi hesaplamaları açısından yeni sorunlar ortaya çıkmış-
tır.
Anayasa’nın 153. maddesinin 5. fıkrası uyarınca, Anayasa
Mahkemesi’nin vermiş olduğu iptal kararları geriye yürümez hükmü yer
alsa da; gerek doktrin, gerekse çeşitli Yüksek Mahkeme içtihatlarında
söz konusu kuralın mutlak şekilde uygulanması ile hakkaniyete ve hukuk
mantığına aykırı sonuçların doğabileceği ve dolayısıyla iptal kararlarının
geçmişe yönelik olarak da etki doğurabileceği bazı hallerin bulunduğu an-
layışı ortaya çıkmıştır.
Örneğin; halen görülmekte olan ancak mahkemesince Anayasa
Mahkemesi’ne itiraz yoluyla başvurulmamış davalarda, Anayasa Mahke-
mesi iptal kararının uygulanıp uygulanmayacağı konusunda tam olarak
görüş birliği bulunmamaktadır. Ancak hakim görüşe göre; halihazırda gö-
rülmekte olan davalarda, Anayasa Mahkemesi iptal kararı uygulanmalı,
dolayısıyla Anayasa Mahkemesi kararı bu davalar açısından da geriye yü-
rümelidir.
Danıştay’ın da bu görüşte olduğu, istikrarlı kararlarla sabittir. Bir ka-
rarda; “Anayasa Mahkemesi’nce bir kanunun veya kanun hükmünde karar-
namenin tümünün veya belirli hükümlerinin Anayasa’ya aykırı bulunarak
iptal edildiği bilinmesine rağmen, görülmekte olan davaların, Anayasa’ya
aykırılığı saptanmış ve iptal edilmiş olan kurallara göre görüşülüp çözüm-
lenmesinin, Anayasa’nın üstünlüğü prensibine ve hukuk devleti ilkesine
aykırı düşeceğini kabul etmek gerekir.” hükmüne yer verilmiştir.
Dolayısıyla; Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı verdiği hükümden
dolayı yatırım indiriminden faydalanamayarak hak kaybına uğrayan mü-
kelleflerin; dava açmış (veya açabilecek durumda) olmaları halinde, vergi
mahkemeleri veya Danıştay nezdinde, Anayasa Mahkemesi kararı dikka-
te alınarak lehlerine karar verilmesi ihtirazi kaydıyla, fazladan ödedikleri
vergilerin iade edilmesi gerekmektedir.
Anayasa Mahkemesi kararının yalnızca dava açmış olan mükellefler
için geriye yürümesinin, yürürlükte bulunan kanuna ve devlete güvenip
dava açmayan, idareyi kendisine hasım görmek istemeyen iyi niyetli mü-