255 / 375
VERG İ HUKUKU
241
Vergi yargısında dava açılmakla birlikte yürütmenin kendiliğinden
durduğu kuralının istisnaları mevcuttur.
İYUK’un 26. Maddesinin 3. Fıkrasında belirtildiği üzere; davacının
gösterdiği adrese tebligat yapılamaması durumunda, yeni adresin bildiril-
mesine kadar dava dosyası işlemden kaldırılır ve varsa yürütmenin durdu-
rulması kararı kendiliğinden kalkar. Bu tarihten itibaren bir yıl içinde yeni
adres bildirmek suretiyle dosyanın yeniden işleme konulması istenmezse
mahkeme davanın hiç açılmamış sayılmasına karar verir. Yeniden işleme
konulan davada da yürütme kendiliğinden durmaz ve tahsil işlemleri de-
vam eder, yürütmenin durdurulmasının talep edilmesi ve mahkemenin ka-
rar vermesi gerekir.
Bir diğer istisna, ihtirazî kayıtla verilen beyanname üzerinden tarh
edilecek vergilere karşı dava açılması halidir. Mükellefler, beyanname
verirken uyuşmazlıklar için yargıya başvuracağı hususunu verdiği beyan-
nameye koyduğu ihtirazî kayıtla belirtebilir ancak bu durumda kendi ver-
diği beyannameye karşı dava açabilir. Mükellefin ihtirazi kayıt ile verdiği
beyannameye dayanılarak yapılan tarhiyat işlemlerine karşı dava açması
durumunda, yürütme kendiliğinden durmaz. Yapılan tarhiyat ve buna da-
yanılarak yapılan işlemlerin durması için yürütmenin durdurulması şartla-
rının varlığı, davacının bu yöndeki talebi ve de mahkemenin kararı gerek-
mektedir.
6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanunun
uygulanmasından doğan davalarda, dava açılması kendiliğinden yürütme-
yi durdurmaz. Ödeme emirlerine karşı açılan davalar, ihtiyati haciz, ihti-
yati tahakkuka karşı açılan davalar ve haciz işlemine karşı açılan davalar
bu tür davalara örnek olarak gösterilebilir. Açılan davada yürütmenin dur-
durulması için davacının istemi, şartların varlığı ve mahkemenin kararı
gereklidir.
İstisna hallerinden dördüncüsü ise Gümrük Kanunu’nun 198. madde-
sinden doğan davalardır. Bu madde uyarınca, hiç alınmamış ya da eksik
alınmış vergilerin tespiti halinde bunlar mükellefe tebliğ edilir. Mükellef
10 gün içinde bu vergiyi ödemek zorundadır. Eğer bir itirazı varsa ilk ola-
rak idareye itiraz edecek ve itirazı reddedilirse o zaman dava açabilecektir.
Bu durumda ne itiraza başvurmak ne de dava açmak söz konusu verginin
yürürlüğünü durdurmayacaktır.