Konkordatoya İlişkin Güncel Gelişmeler
Giriş
30.01.2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmelik[1] (“Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik”) ve Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Hakkında Yönetmelik[2] (“Belgeler Hakkında Yönetmelik”) ile konkordato uygulamasına ilişkin önemli düzenlemeler yapılmıştır. Bu makalede anılan yönetmelikler ile yapılan düzenlemeler incelenecektir.
Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmelik ile Yapılan Düzenlemeler
Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’le[3] yapılan başlıca düzenlemeler; komiserin eğitimi, yükümlülükleri, yasaklılık sebepleri, komiserlikte yasak işler, komiserliğe başvuru esasları, komiserlikten kaçınma ve ayrılma sebepleri ile alacaklılar kurulunun oluşumuna ilişkindir.
Konkordato Komiserinin Eğitimine İlişkin Düzenlemeler
Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’te konkordato komiserinin eğitimi konusunda düzenleme yapılmıştır. Buna göre, komiserler en az otuz altı ders saatinden oluşan bir temel eğitim almakla yükümlüdür. Ayrıca, komiserlere, eğitim izni verilen kuruluşlarca, toplam on iki saatten az olmamak üzere üç yılda bir defa yenileme eğitimi verilir. Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’in yürürlüğe girdiği tarihten önce alınan komiserlik eğitimleri, listeye kayıt için yapılacak başvuruda dikkate alınmaz.
Komiserlik eğitimi Bakanlıkça izin verilmek kaydıyla; bünyesinde hukuk fakültesi bulunan üniversiteler ile Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği tarafından verilir. Temel eğitim medeni usul ve icra iflas hukuku, medeni hukuk, ticaret hukuku ile işletme, iktisat, maliye ve muhasebe alanında profesör, doçent veya doktor unvanına sahip olanlar tarafından verilir.
Düzenlemeye göre, medeni usul ve icra iflas hukuku, medeni hukuk, ticaret hukuku ile işletme, iktisat, maliye ve muhasebe alanında profesör veya doçent unvanına sahip olanlar komiserlik eğitiminden muaftır.
Komiserin Yükümlülüklerine İlişkin Düzenlemeler
Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik ile komiserin görevini yerine getirirken uyması gereken yükümlülükler düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre, komiserin görevini tarafsız ve objektif biçimde yapması ve görevini bizzat yerine getirmesi gerekir. Bunun yanı sıra, komiser görevi sırasında veya görevi sona erdikten sonra, görevi sebebiyle öğrendiği sır niteliğindeki bilgileri korumalı, görevi gereği edindiği bilgileri veya unvan ve yetkisini kendisine veya bir üçüncü kişiye menfaat sağlamak için kullanmamalı, hediye kabul etmemeli ve aracılıkta bulunmamalıdır. Ayrıca, Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’te konkordato komiserliğinde reklam yasağı düzenlenmiştir.
Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’te sayılan yükümlülüklere aykırı davranan komiserin görevine mahkemece son verilir. Bu durum derhal bölge kuruluna ve ayrıca eylemin suç oluşturması halinde Cumhuriyet başsavcılığına bildirilir.
Komiserin Yasaklılık Sebepleri ve Yasak İşlere İlişkin Düzenlemeler
Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’in komiserin yasaklılık sebeplerine ilişkin düzenlemesine göre komiser; kendisinin, eşinin, nişanlısının yahut kan ve kayın alt ve üstsoyunun veya üçüncü derece dâhil olmak üzere bu dereceye kadar olan kan ve kayın hısımlarının veya kanuni temsilcisi veya vekili, çalışanı, kayyımı ya da yasal danışmanı bulunduğu bir şahsın menfaati olan işleri göremez. Konkordatonun bu kişileri ilgilendirdiği durumlarda komiser derhal görevlendirmeyi yapan asliye ticaret mahkemesine haber vermek zorundadır. Mahkeme tarafından müracaat yerinde görülürse komiserin görevine son verilir.
Konkordato komiserliğinde yasak işlere ilişkin düzenleme uyarınca, komiser görevi kapsamında kendisi veya başkaları hesabına sözleşme yapamaz. Komiserin bu tür bir sözleşme yapması halinde sözleşme hükümsüz olacaktır.
Komiserliğe Başvuru ve Listeye Kayıt Esaslarına İlişkin Düzenlemeler
Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’te komiserliğe başvuru ve listeye kayıt esasları ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.
İlgili, listeye yazılmak için yerleşim yerinin veya mesleki faaliyetini yürüttüğü yerin bağlı olduğu bölge kuruluna, Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’te belirlenen belgelerle birlikte başvuru yapar. Bölge kurulu, listeye kayıt için aranılan şartların sağlandığını tespit ederse ilgiliyi üç yıl için listeye kaydeder. Mahkeme, komiserleri, ilgili bölge kurulu tarafından oluşturulan listeden seçer.
Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik m.5 uyarınca üç komiser görevlendirilmesi durumunda, komiserlerden biri, mahkemenin bulunduğu ilde faaliyet göstermesi şartıyla bağımsız denetçiler arasından seçilecektir. Bu nedenle, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu komiser olma niteliklerini taşıyan bağımsız denetçilerin listesini kaydedilmek üzere bölge kuruluna bildirir. Oluşturulan listeler bölge kurulu tarafından internet sitesinde ilan edilir.
Komiser, kendisine ait bilgilerde meydana gelen her türlü değişikliği bir ay içinde, varsa ilgili belgelerle birlikte, listeye işlenmek üzere bölge kuruluna iletir.
Komiserin, bölge kurulu tarafından listeden çıkarılabileceği haller de Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’le düzenlenmektedir. Bölge kurulu başkanı, komiserin listeden çıkarılma şartlarının gerçekleşip gerçeklemediğine ilişkin araştırmayı başvuru üzerine veya resen, bizzat veya bölge kurulu üyelerinden biri vasıtasıyla yapabilir.
Komiserlikten Kaçınma ve Ayrılma Sebeplerine İlişkin Düzenlemeler
Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik’e göre, bedensel engelleri veya sürekli hastalıkları sebebiyle komiserlik görevini yapmakta güçlük çekecek olanlar, birden fazla komiserlik görevini aynı anda yürütenler ve mahkemece kabul edilecek başka mazereti bulunanlar komiserlik görevini kabul etmekten kaçınabilirler.
Görevi kabulden kaçınma talebi, görevlendirmenin öğrenildiği tarihten itibaren beş gün içinde, görevlendirmeyi yapan mahkemeye verilecek dilekçeyle yapılır. Dilekçeye, kaçınma sebebi ve varsa belgelerin eklenmesi gerekir. Mahkeme dosya üzerinden yapacağı inceleme sonucunda talebin yerinde olmadığına karar verirse, komiser görevi kabulle yükümlüdür. Bu karara rağmen komiser görevden kaçınmaya devam ederse, mahkeme başka bir komiser görevlendirir ve kaçınan komiseri bağlı bulunduğu bölge adliye mahkemesinde kurulu bulunan bölge kuruluna bildirir.
Komiser haklı bir mazeretin ortaya çıkması halinde, mazeretin ortaya çıktığı tarihten itibaren beş gün içinde görevden ayrılmayı talep edebilir.
Alacaklılar Kuruluna İlişkin Düzenlemeler
Alacaklılar kurulunun oluşturulması, alacaklılar kurulunun zorunlu olarak oluşturulacağı hâller, alacaklılar kurulunun görevleri ve alacaklılar kurulunun çalışma usul ve esasları Konkordato Komiserliğine Dair Yönetmelik kapsamında düzenlenir.
Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Hakkında Yönetmelik ile Yapılan Düzenlemeler
Belgeler Hakkında Yönetmelik’te konkordato talebine eklenecek belgelere ilişkin usul ve esaslar düzenlenir.
Konkordato talebine; konkordato ön projesi, borçlunun malvarlığının durumunu gösterir belgeler, alacaklı ve alacak listesi, karşılaştırma tablosu ve makul güvence veren denetim raporu eklenir. Belgeler Hakkında Yönetmelik’te ön projede yer alması gereken hususlar ve borçlunun defter tutmaya mecbur kişiler arasında olması halinde sunulması gereken belgeler sayılmıştır.
Belgeler Hakkında Yönetmelik’te makul güvence veren denetim raporunun niteliklerine ilişkin detaylı düzenlemeler yapılmıştır. Bağımsız denetim kuruluşu, yaptığı denetim sonucunda konkordato ön projesinde yer alan teklifin gerçekleşeceği hususunda olumlu sonuca varırsa, makul güvence veren denetim raporunu hazırlar. Makul güvence veren denetim raporu, denetim kanıtlarının Türkiye Denetim Standartları çerçevesinde değerlendirilmesi sonucunda ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu düzenlemelerine uygun olarak hazırlanan ve sorumluluğu imzalayan denetim kuruluşu tarafından üstlenilen belgedir. Bu raporla, makul güvence seviyesine uygun şekilde oluşturulan denetçi görüşü ve varsa dikkat çekilmek istenen diğer hususlar mahkemeye sunulur.
Sonuç
30.01.2019 tarihinde yürürlüğe giren yönetmeliklerle komiserin görevlerine ve konkordato talebine eklenecek belgelere ilişkin hususlar detaylandırılmıştır. Bu düzenlemelerin konkordato sürecinin daha etkili ve objektif şekilde yürütülmesine katkı sağlayacağı değerlendirilebilir.
[1] Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmelik, RG, 30.01.2019, S. 30671, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/01/20190130-1.htm.
[2] Konkordato Talebine Eklenecek Belgeler Hakkında Yönetmelik, RG, 30.01.2019, S. 30671, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/01/20190130-2.htm.
[3] Konkordato Komiserliği ve Alacaklılar Kuruluna Dair Yönetmelik ile 02.06.2018 tarihli ve 30439 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Konkordato Komiserinin Niteliklerine ve Alacaklılar Kurulunun Zorunlu Olarak Oluşturulmasına Dair Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.
Diğer İçerikler
Genel anlamda konkordato, takip hukuku çerçevesinde düzenlenmiş bir tür kalan borçtan kurtulma usulüdür.Borçlarını vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen borçlunun, belli bir zaman dilimi içerisindeki bütün borçlarının alacaklılar tarafından kanunda gösterilen nitelikli çoğunlukla kabul edilmesi ve yetkili mahkemenin...
Kamuoyunda 7. Yargı Paketi olarak bilinen, bir nevi “torba yasa” olan 7445 sayılı “İcra ve İflas Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 05.04.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanun, adından da anlaşılacağı üzere, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda (“İİK”) çok sayıda...
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda (“İİK”) 285 vd. maddelerinde düzenlenen konkordato kurumu ile borçlarını vadesi geldiği halde ödeyemeyen veya ödeyememe tehlikesi altında olan borçlular için iflas öncesinde borçlarını yeniden yapılandırma ve iflas riskini bertaraf etme imkânı getirilmiştir. 2018 yılında...
31994 sayılı ve 25.10.2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan, Anayasa Mahkemesi’nin 14.09.2022 tarihli kararı (“AYM Kararı”), başvurucuların istinaf taleplerine ilişkin istinaf başvuru süresinin kararın tefhiminden itibaren başlamasının mahkemeye erişim hakkını ihlal edip etmediğini incelemektedir...
Kamuoyu nezdinde “5. Yargı Paketi” olarak isimlendirilen ve 30.11.2021 tarihli, 31675 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7343 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile, başta 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu olmak üzere muhtelif kanunlarda...
