356 / 476
temleri, yer ve zamanları kılavuzluk ve römorkörlük hizmetleri çerçe-
velendirilmektedir. Yönetmelik, limanlarda disiplin ve tedbire büyük
önem atfetmektedir. “Disiplin ve Düzen” başlıklı 17 maddeden oluşan
beşinci bölümün tamamı limanlarda disiplin ve düzeni sağlamak için
getirilen kurallara ayrılmıştır. Ayrıca, Yönetmeliğin diğer bölümlerin-
de tedbir amaçlı belirli bildirim yükümlülükleri de düzenlemektedir.
Liman Sahasına Yapılacak Giriş İçin Bildirim Yükümlülüğü
Turizm faaliyetlerinde gezi, spor ve eğlence amaçlı kullanılan 300
Gros Ton (“GT”) altındaki gemi ve deniz araçları ile kabotaj seferi ya-
pan ve kendine tahsisli kıyı tesislerine yanaşan balıkçı tekneleri bildi-
rim yükümlülüğünden muaf tutulmuştur. Ancak bildirim yükümlülük-
leri hem uluslararası sefer yapan Türk ve yabancı bayraklı gemiler ile
deniz araçları için (Madde 9), hem de tehlikeli yük taşıyan Türk ve ya-
bancı gemiler için (Madde 18) ayrı ayrı düzenlenmiştir. Madde 9 uya-
rınca sözü geçen gemiler ve deniz araçları liman sahasına girmeden en
az yirmi dört saat önce, liman sahasına girmesine kadarki seyir süresi
yirmi dört saatten az olan gemi ve deniz aracı ilgilileri ise kıyı tesisin-
den kalkışından hemen sonra, bildirim yapmak zorundadır. Uluslarara-
sı sefer yapan ve tehlikeli yük taşıyan gemilerin de aynı süreler zarfın-
da Tehlikeli Yükler Manifestosu Formunu doldurması ve yazılı olarak
liman başkanlığına bildirmesi gerekir. Yönetmelik gereği petrol ve tü-
revleri ile diğer zararlı ve tehlikeli maddeleri taşıyan gemilerin, gerek-
li bildirimleri liman başkanlığına yapması ve Türkiye’nin taraf olduğu
uluslararası sözleşmelerde öngörülen mali sorumluluk yükümlülükle-
rine sahip olması aranmaktadır. Bu hükümlerin ihlali halinde Yönet-
melik uygulanacak idari yaptırımları belirtir.
Tehlikeli Maddeler
Yönetmelik tehlikeli madde taşıyan gemileri hem bildirim yüküm-
lülüğü kapsamında hem de kıyı tesislerince uyulacak kurallar ve alına-
cak tedbirler kapsamında düzenlemiştir. Patlayıcı, parlayıcı, yanıcı ve
diğer tehlikeli maddeler için ayrılmış rıhtım, iskele, depo ve antrepo-
lar, kıyı tesisi işletmelerince belirlenecektir. Bu tür maddeleri taşıyan
gemilerin yüklenip boşaltılması, bu gemilere mahsus rıhtım ve iskele-
lerde yapılır. Ayrıca tehlikeli maddeler, iskele veya rıhtımda boşaltıldı-
ğı alanda depolanamıyorsa en kısa sürede kıyı tesisinden çıkartılır.
342
HUKUK POSTASI 2012