160 / 375
HUKUK POS TAS I 2 0 1 0
146
Piyasası Kanunu ve 4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu, AB müktese-
batındaki denk düzenlemeler olan Elektrik ve Doğalgaz Yönergeleriyle
önemli benzerlikler gösterir.
A.
Enerji Sektöründe Kurumsal Yapılanma
Türkiye’de enerji sektörü uzun yıllar elektrik enerjisi üretim, iletim,
dağıtım ve ticareti amacıyla kurulan ve elektrik sektöründe tekel duru-
mundaki kamu şirketi olan TEK’in hâkimiyeti altındaydı. TEK, elektrik
piyasasına özel sektörün katılımını sağlayan hukuki düzenlemeler çerçe-
vesinde, 1993 yılında elektriğin üretimi ve iletimi faaliyetlerini yürütmek
üzere Türkiye Elektrik Üretim İletim A.Ş. (bundan böyle “TEAŞ” olarak
anılacaktır) ve elektriğin dağıtımı faaliyetlerini yürütmek üzere Türkiye
Elektrik Dağıtım A.Ş. (bundan böyle “TEDAŞ” olarak anılacaktır) olarak
yapılandırıldı.
Daha sonra enerji sektöründe elektrik ve doğal gaz tedarikinin ser-
bestçe sağlanması amacıyla 4628 ve 4646 sayılı kanunlar yürürlüğe girdi.
Belirlenen çerçevede elektriğin üretimi, iletimi ve toptan satışı faaliyetle-
rini yürüten TEAŞ’ın faaliyet ayrıştırması gerçekleştirildi. Bu ayrıştırma
çerçevesinde elektriğin üretim faaliyetini yürütmek üzere Elektrik Üretim
A.Ş. (bundan böyle “EÜAŞ” olarak anılacaktır), iletim faaliyetini gerçek-
leştirmek üzere Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (bundan böyle “TEİAŞ” ola-
rak anılacaktır) ve toptan satış faaliyetini gerçekleştirmek üzere Türkiye
Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (bundan böyle “TETAŞ” olarak anılacak-
tır) olmak üzere üç kamu iktisadi teşekkülü kuruldu.
Böylece elektrik piyasasında iletim faaliyeti dışındaki faaliyetlerin re-
kabete açılması ve doğal tekellerin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
(bundan böyle “EPDK” olarak anılacaktır) tarafından denetlenerek düzen-
lenmesi amaçlandı. Amaçlanan piyasa yapısının oluşturulması için, elekt-
rik dağıtım ve üretim varlıklarının özelleştirilmesi de reformun destekleyi-
ci bir unsuru olarak sayıldı ve bu konuda Özelleştirme İdaresi Başkanlığı
görevlendirildi.
B.
Yasal Çerçeve
Türk Enerji Hukuku esas olarak dört bölümden oluşur: i) Elektrik Pi-
yasası; ii) Doğalgaz Piyasası; iii) Petrol Piyasası ve iv) LPG Piyasası.