Kripto Varlıkları Konu Alan Yasa Tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Sunuldu
6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasını Konu Alan Kanun Teklifi (Kripto Varlıklar Yasa Tasarısı) Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunuldu. Kripto Varlık Yasa Tasarısı ile 6.12.2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda (SerPK) değişiklik yapılması öngörülür. Kripto Varlıklar Yasa Tasarısı ile SerPK hükümlerinde yapılması planlanan değişiklikler ve öngörülen yenilikler aşağıda özetlenir:
- Cüzdan, kripto varlık, kripto varlık hizmet sağlayıcı, kripto varlık saklama hizmeti ve platform tanımlarının SerPK’ya eklenmesi öngörülür. Bu doğrultuda, “kripto varlık”, dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak elektronik olarak oluşturulup saklanabilen, dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan ve değer veya hak ifade edebilen gayri maddi varlıkları; “kripto varlık hizmet sağlayıcı”, platformları, kripto varlık saklama hizmeti sağlayan kuruluşları ve bu Kanuna dayanılarak yapılacak düzenlemelerde kripto varlıkların ilk satış ya da dağıtımı dahil olmak üzere kripto varlıklarla ilgili olarak hizmet sağlamak üzere belirlenmiş diğer kuruluşları; “cüzdan”, kripto varlıkların transfer edilebilmesini ve bu varlıkların ya da bu varlıklara ilişkin özel ve açık anahtarların çevrim içi veya çevrim dışı olarak depolanmasını sağlayan yazılım, donanım, sistem ya da uygulamaları; “kripto varlık saklama hizmeti”, platform müşterilerinin kripto varlıklarının veya bu varlıklara ilişkin cüzdandan transfer hakkı sağlayan özel anahtarların saklanmasını, yönetimini veya Sermaye Piyasası Kurulunca (Kurul) belirlenecek diğer saklama hizmetlerini; “platform”, kripto varlık alım satım, ilk satış ya da dağıtım, takas, transfer, bunların gerektirdiği saklama ve belirlenebilecek diğer işlemlerin bir veya daha fazlasının gerçekleştirildiği kuruluşları ifade eder.
- Kurul, sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihraç edilmesine ve elektronik ortamda kayden izlenmesine yönelik esasları belirleyebilir. Sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihracı söz konusu olduğunda, hakların izlenmesi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülmesi ve devredilmesi süreçlerinde bu varlıkların oluşturulup saklandığı elektronik ortamdaki kayıtların esas alınması öngörülür.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurulması, faaliyete başlaması ve hangi faaliyetleri yürütülebilecekleri (kripto varlık hizmet sağlayıcı tarafından sunulan hizmete konu kripto varlık sermaye piyasası aracı niteliğinde olmasa dahi) Kurul iznine tabidir. Kurul’a, şirket yapısı ve faaliyetleri başta olmak üzere ilgili ilke ve esasları belirleme yetkisi verilecektir. Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kuruluşlarına ve/veya faaliyete geçmelerine izin verilebilmesi için bilgi sistemleri ve teknolojik altyapılarının TÜBİTAK’ın belirleyeceği kriterlere uyması gerekir.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının pay devirlerinde Kurul’dan izin alınması zorunluluğu getirilmesi, aksi takdirde yapılan devirlerin geçersiz olacağı öngörülür.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının SerPK’da atıf yapılan hükümler dışında SerPK’nın diğer hükümlerine tabi olmadığı öngörülür.
- Platformlar üzerinden kripto varlıkların alım satımı, ilk satış veya dağıtımı, takası, transferi ve saklanmasına ilişkin kurallar Kurul tarafından ayrıca belirlenecektir.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcıları ve müşterileri arasındaki sözleşmelerin uzaktan iletişim araçları kullanılarak yapılabilmesine imkân tanınması ve sözleşmelere ilişkin esasları belirlemek üzere Kurul’a yetki verilir. Ayrıca, kripto varlık hizmet sağlayıcıların müşterilerine karşı sorumluluğunu ortadan kaldıran veya sınırlandıran sözleşme şartları geçersiz olacaktır.
- Platformda fiyatların serbestçe oluşması esas alınır. Platformların, piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlere ilişkin olarak gereken tespitleri yapmak, Kurul’a bildirmek ve bu nitelikteki eylem ve işlemleri gerçekleştiren hesapların kısıtlanması, durdurulması ve kapatılması dâhil olmak üzere gerekli tedbirleri almakla yükümlü oldukları öngörülür. Ayrıca kripto varlık transferi işlemlerinde Kurul ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı düzenlemelerine uyulması gerektiği öngörülür.
- Kripto Varlıklar Yasa Tasarısı ile müşterilerin kripto varlık hizmet sağlayıcıları nezdinde bulunan nakit ve kripto varlıkları, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının borçları nedeniyle, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının mal varlığı ise müşterilerin borçları nedeniyle kamu alacakları için olsa dahi haczi, rehni, iflas masasına dâhil edilmesi ve üzerlerine ihtiyati tedbir konulmasının yasaklanması öngörülür. Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talep, münhasıran kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirilecektir.
- Kripto Varlıklar Yasa Tasarısı ile yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye’de mukim kişilere yönelik kripto varlıklara ilişkin faaliyette bulunulmasının izinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcılığı sayılacağı öngörülür. Bu düzenleme paralelinde yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye’de mukim kişilere yönelik faaliyetlerin Kripto Varlıklar Yasa Tasarısı’nın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde sonlandırılması gerektiği öngörülür.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcıların hukuka aykırı faaliyet ve işlemlerinde Kurul tarafından uygulanacak tedbirler ve idari para cezası öngörülür.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının hukuka aykırı faaliyetleri ve işlemleri ile yükümlülüklerini yerine getirmemelerinden kaynaklanan zararlardan sorumlu olacağı öngörülür. Ayrıca şirket yöneticileri de kusurları oranında bu zararlardan sorumlu olabilecektir.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcıları bilişim sistemlerinin işletilmesi, her türlü siber saldırı, bilgi güvenliği ihlalleri gibi fiillerden veya personelin her türlü davranışından kaynaklanan kripto varlık kayıplarından doğan sorumluluklarının 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda öngörülen tehlike sorumluluğu esaslarına göre belirleneceği öngörülür.
- İzin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkilileri hakkında hapis ve adli para cezası uygulanacağı öngörülür.
- Kripto varlıklarla yapılan her türlü işleme ilişkin 20.2.1930 tarihli ve 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri saklı olduğu ve kripto varlıkları konu edinen rehin sözleşmelerinde, 20.10.2016 tarihli ve 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Ticari İşletmelerde Taşınır Rehni Kanunu’nun uygulanmayacağı öngörülür.
- Yapılması planlanan değişikliklerin yayımlandığı tarihte yürürlüğe girmesi planlanır.
Bu makalenin tüm hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın bu makale kullanılamaz, çoğaltılamaz, kopyalanamaz, yayımlanamaz, dağıtılamaz veya başka bir suretle yayılamaz. Kaynak gösterilmeksizin veya Erdem & Erdem’in yazılı izni alınmaksızın oluşturulan içerikler takip edilmekte olup, hak ihlalinin tespiti halinde yasal yollara başvurulacaktır.