ve kapasite geliştirme gibi iş süreçlerine ilişkin bilgiler de sağlamakta-
dır. Bu belgelerin meydana getirilmesindeki ana amaçlar, (i) termino-
lojinin standardize edilmesi, (ii) işlemlere ilişkin dokümanların kulla-
nıcı dostu ve yeknesak olabilmesi, (iii) işlem taraflarının (İş Sahibi –
Yüklenici – Temsilci/Danışman/Mühendisler) aralarındaki ilişkilerin
düzenlenmesi olarak belirlenmektedir.
FIDIC Örgütü’nün mevcut dokümanları arasında en çok kullanılan-
ları ve en önemlileri model sözleşme örnekleridir. Bu bağlamda, bugü-
ne kadar yayınlanmış olan, İnşaat Mühendisliği İşleri ile ilgili Sözleş-
me Modeli ve Şartnameleri (Red Book-Kırmızı Kitap), Santral ve Di-
zayn-İnşa işlerine ilişkin Elektronik ve Mekanik İşler ile ilgili Sözleş-
me Modeli ve Şartnameleri (Yellow Book-Sarı Kitap), Tasarla-
Yap/Anahtar Teslimi İşler için Sözleşme Modeli ve Şartnameler (Oran-
ge Book-Turuncu Kitap), İnşaat Mühendisliği ile İlgili Alt Müteahhitlik
Ortak Girişim Model Sözleşmesi (Blue Book-Mavi Kitap), İş Sahibi-
Müşavir Hizmet Model Sözleşmesi (White Book-Beyaz Kitap), Mü-
hendislik, Tedarik ve İnşaat Sözleşmesi/Anahtar Teslim Model Sözleş-
mesi (Silver Book-Gümüş Kitap), ve Joint Venture/Konsorsiyum Söz-
leşme Modeli ve Alt Müşavir Sözleşme Modeli bulunmaktadır.
Sektörel ihtiyaçlara cevap verebilmek adına kuruluş sözleşmeleri
revize etmekte, derlemekte veya yeni model sözleşmeler oluşturmak-
tadır. Bu bağlamda, proje finansmanı gerekliliklerini ön planda tutan
ve bankalar tarafından daha çok tercih edilen “Pembe Kitap-Pink Bo-
ok” en son 2010 yılında revize edilerek yayınlanmıştır. Yine benzer ne-
denlerle 2006 yılında Tarama ve Islah İşleri ile ilgili Model Sözleşme
“Turkuaz Kitap-Turquoise Book”, 2008 yılında Dizayn, İnşa ve İşlet-
me İşlerine İlişkin Model Sözleşme “Altın Kitap-Gold Book” ve 2011
yılında Alt Yüklenici Model Sözleşmesi kitabı yayınlanmıştır.
Sözleşme modellerini içeren bu kitaplardan sektörde en sık kulla-
nılanları hakkında özet bilgiler aşağıda sunulmaktadır:
Kırmızı Kitap
En geniş uygulama alanına sahip FIDIC kitabı olan Kırmızı Kitap,
esas olarak iş sahibi ve yüklenici arasındaki ilişkileri düzenlemektedir.
Bu kitabın ilk baskısı 1957 yılında, dördüncü baskısı 1987 yılında ya-
yınlanmıştır. 1992 yılında ise son baskı üzerinde ufak değişiklikler ya-
ENERJİ HUKUKU
283