50 HUKUK POSTASI 2021 devre konu paylarını öncelikle diğer mevcut pay sahiplerine teklif etmesi gerektiği, bu teklif ve kabul sürecinin özellikleri gibi konular pay sahipleri sözleşmelerinde son derece ayrıntılı olarak düzenlenir. Devir sınırlamaları çeşitli pay grupları için farklı şekilde veya farklı öncelik sırasıyla ele alınabilir. Bu kapsamda şirketin ve dolayısıyla ilgili payların değerlemesinin nasıl yapılacağı da açıkça belirlenir. Sözleşmeye Aykırılık ve Sözleşmesel Sonuçları Pay sahipleri sözleşmelerinde bir pay sahibinin yükümlülüklerine aykırı davranmasının sonuçları düzenlenir. Özellikle pay devir sınırlamalarına ilişkin hükümlere uyulmaması ayrı ve daha ağır yaptırımlara tabi kılınır. Bu yaptırımların başında aykırılıkta bulunan pay sahibinin paylarının diğer pay sahiplerince satın alınma hakkı ve cezai şart gelir. Bu Konular Esas Sözleşme ya da Aile Anayasası ile de Düzenlenemez mi? Bu sorunun yanıtı kısmen evet, kısmen hayırdır. Öncelikle esas sözleşmeyi ele alırsak, bilindiği üzere, TTK m. 340 gereği, esas sözleşme TTK hükümlerinden ancak kanunda buna açıkça izin verilmişse sapabilir. Bu şekilde sınırlandırılmış bir düzende, örneğin TTK m. 493’te yer verilen önemli sebepler dışında bir pay devir sınırlaması öngörülmesi veya ihlal durumları için alım ve satım yaptırımları düzenlenmesi esas sözleşme ile mümkün olmaz. Ek olarak, kamuya açık bir belge olan esas sözleşmede aile bireylerinin aralarındaki pay sahipliği ilişkisine dair tüm detayları düzenlemeyi tercih etmemeleri de son derece olağandır. Bu nedenle pay sahipleri sözleşmeleri, esas sözleşmede düzenlenmesi mümkün olsa bile, aile bireyleri arasında gizli kalması istenen konuları düzenlemek için de gereklidir. Öte yandan aile anayasasının pay sahipleri sözleşmesinde yer alan konuları düzenlemesinin önünde hukuki bir engel yoktur. Nitekim aile anayasası ve pay sahipleri sözleşmesinin içerikleri zamanla gelişen uygulama ile ve amaçları itibariyle birbirinden ayrılmıştır. Her ikisi de kanundan düzenlenmeyen atipik sözleşmelerdir ve sözleşme serbestisi ilkesinden yararlanırlar. Bununla birlikte, uygulamada pay sahipleri sözleşmeleri yukarıda görüldüğü üzere somut ve yaptırım gücü olan bağlayıcı hükümler içerirken, aile anayasaları ise daha çok
RkJQdWJsaXNoZXIy MjUzNjE=