43 TİCARET HUKUKU “Hükümdeki “kanunda açıkça izin verilmişse” ibaresi, maddenin lafzından “sapabilme” imkanının açıkça anlaşılmadığı durumlarda, amaca uygun düşen, metodoloji öğretisine aykırı olmayan, tatmin edici gerekçelere dayanan, sonuçları adil olan ve menfaatler dengesini gözeten bir yorumla “sapabilme”nin haklılık kazandığı varsayımları da kapsamaktadır. Kanunun somut olay hakkında sustuğu hallerde kanuni boşluğun doldurulmasına ilişkin metodoloji kuralları uygulanır”. Görüldüğü üzere m. 340’ın lafzı, esas sözleşme hükümlerinde ihtiyari düzenlemelere, ancak kanunda açıkça izin verildiği hallerde müsaade tanır; madde gerekçesi de bu katı tutumu destekler niteliktedir. Öte yandan öğretide, bu hüküm ve gerekçe yoğun biçimde tartışılmış, yorum yoluyla esnetilmesinin önü açılmaya çabalanmıştır.2 Moroğlu, kanunda açıkça izin verilmiş olma sınırlamasını bir çelik korseye benzeterek anonim şirketler hukukunun gelişmesine bir engel olarak nitelendirmektedir.3 Yazar, değerlendirmeleri arasında bu düzenlemenin şirket ortakları arasında pay sahipleri sözleşmesi düzenlenmesini artıracağına da yer verir.4 Nitekim Kendigelen de, düzenlemenin sınırlayıcı ve anonim şirketler hukukun gelişmesine engel niteliğinin altını çizerek madde gerekçesinin dahi hükmü dar yorumlamaya çalıştığını belirtmiştir.5 Paslı, hükmün birçok esas sözleşme düzenlemesini hükümsüz kılacağı tehlikesine dikkat çekerek eleştirmiş ve hükmün “şüphesiz” dar yorumlanması gerektiğini ifade etmiştir.6 Düzenlemeyi, mehaz düzenlemeye de atıfla, oldukça esnek 2 Hükmün yorumlanmasına ilişkin tartışmalar hakkında detaylı bilgi için bkz. Ayoğlu, Tolga: Sermaye Şirketleri Özelinde Şirketler Hukuku Uyuşmazlıklarının Çözümünde Tahkim, On İki Levha Yayıncılık, 2018, s. 25 vd. 3 Moroğlu, Erdoğan: 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Değerlendirme ve Öneriler, On İki Levha Yayıncılık, 2016, s. 152. 4 Moroğlu, s. 152. 5 Kendigelen, Abuzer: Yeni Türk Ticaret Kanunu: Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, On İki Levha Yayıncılık, 2016, s. 229. 6 Paslı, Ali: “Yeni Türk Ticaret Kanunu Anonim Ortaklık Hükümlerinin Tanıtılması (II) YTK Kitap 2- Kısım 4- Bölüm 1 “Kuruluşa İlişkin Sisteme Yönelik Temel Değişiklikler ve Kuruluş İşlemleri”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 28. Cilt, 2012, s. 172.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjUzNjE=