212 HUKUK POSTASI 2021 mazlığın bir noktada sonlandırılması, kararının kesinleşmesi, sosyal ve hukuki barışın temelli tesis edilmesi gerekir. Türk hukukunda kesinlik, şekli ve maddi kesinlik olarak karşımıza çıkar. Bu çerçevede, şekli anlamda kesinlik mahkeme kararına karşı başvurulabilecek bir kanun yolunun kalmamasını (veya baştan itibaren hiç bulunmamasını) ifade eder. Maddi anlamda kesinlik ise mahkeme tarafından bir defa hüküm tesis edildikten sonra aynı taraf, konu ve sebebe dayanan davanın ikinci kez uyuşmazlığa konu edilemeyişini ifade eder.3 Olağan ve Olağanüstü Kanun Yolu Kanun yolları bakımından yapılan olağan ve olağanüstü kanun yolu ayrımı dikkat çekicidir. Bu ayrımda önce çıkan husus, aleyhine kanun yoluna başvurulan kararın kesinlik vasfıdır. Olağan kanun yolunun konusu henüz kesinleşmemiş mahkeme kararları iken olağanüstü kanun yolunun konusunu kesinleşmiş mahkeme kararları oluşturur. Esasen, hükmün kesinleşmesinden sonra uyuşmazlık gelecek için kalıcı olarak çözümlenmiş kabul edilir. Ancak, çok istisnai olarak bazı ağır yargılama hatalarının varlığı halinde olağanüstü kanun yoluna başvurularak kararın kesinleşmesinden sonra kaldırılması sağlanabilir. Türk Hukukunda, bölge adliye mahkemelerinin 20.07.2016 tarihinde göreve başlamasıyla, istinaf ve temyiz olağan kanun yolu olarak karşımıza çıkar. Öte yandan, her mahkeme kararına karşı olağan kanun yollarına başvurmak da mümkün değildir. Bir karara karşı kanun yoluna başvurulup başvurulamayacağı kanunlarda belirlenir. Buna göre, esasen HMK m. 341 vd. hükümlerinde hangi kararlara karşı istinaf yolunun açık hangilerine karşı kapalı olduğu, HMK m. 361 vd. hükümlerinde ise hangi kararlara karşı temyiz yolunun açık hangilerine karşı kapalı olduğu belirtilir. Öte yandan, HMK m. 374 uyarınca olağanüstü kanun yolu olarak ise yargılamanın yenilenmesi (iadesi) benimsenmiştir. İlgili hüküm kapsamında kesinleşmiş mahkeme kararlarına karşı hangi hallerde yargılamanın yenilenmesi yoluna başvurulabileceği düzenlenir. Yar3 Pekcanıtez, Hakan: Medeni Usul Hukuku Temel Bilgiler, Vedat Kitapçılık, 2018, s. 309.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjUzNjE=