201 BORÇLAR HUKUKU den bahsedebilmemiz için öncelikle bir ön davranış, akabinde bu ön davranışla çelişen bir ikinci davranışın varlığı gerekir. Ön davranış, karşı tarafta belli şekilde davranılacağı tasavvurunu doğurur. Objektif olarak aynı durumdaki herkes (belli şekilde davranılacağına) inanmalıdır. Ön davranış hukuki işlemle veya maddi fiille olabilir.8 Hatta güven duygusunu yarattığı ölçüde sessiz kalmanın da çelişkili ön davranış olarak kabulü mümkündür. Bununla birlikte çelişkili davrananın ön davranışı karşı tarafın güvenini boşa çıkarma, onu zarara uğratma kastının yanında kusurlu oluşu da aranır.9 Kişilerin fikir ve tutumlarını özgürce değiştirebilmesi ve tutarlı olmama özgürlüğü ile dürüstlük kuralını ihlal etmenin arasındaki en önemli sınırın burada ifade edilen kusur şartı olduğunu söylemek mümkündür. Çelişkili davranış ve kusur ile beraber yaratılan güvenin korunmaya değer olması ve hukuk etiği aranan diğer şartlar olarak ifade edilebilir. Uygulamada Çelişkili Davranış Yasağı Hukuk uygulamasında pek çok durumda dürüstlük kuralının tesisi amacıyla çelişkili davranma yasağı uygulama alanı bulur. Bunları temel başlıklar halinde şu şekilde sıralamak mümkündür: • Karşı tarafta hakkın kullanılmayacağına yönelik bir güven uyandırılması • Karşı taraf oyalanarak zamanla sınırlı bir hakkın kullanımı önlenmesi • Önceden mevcut olan bir geçersizliğe veya haksızlığa, çıkar sona erince itiraz edilmesi • Bir hakkın uzun süre kullanılmamaktan dolayı karşı tarafta uyandırılan güven sebebiyle artık kullanılamaması • Sözleşmenin kurulacağı yolunda karşı tarafta uyandırılan güvene aykırı davranılması • Yetkisi geri alınan temsilcinin yetkisiz işlem yapmasına yol açarak, uyandırılan güvene aykırı davranılması 8 Akyol, (2007), s. 13. 9 Akyol, Şener: Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı, Vedat Kitapçılık 2006, s. 58.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjUzNjE=