HUKUK-POSTASI-2021

183 TAHKİM gibi gerekçelerle Enerji Şartı Anlaşması’na tabi AB-içi uyuşmazlıkların tahkimde görülmesininAB hukukun önceliği ilkesi ile çeliştiği sonucuna vardı. ABAD anılan değerlendirmeleri takiben, bir elektrik satım sözleşmesinden doğan alacağın devrinin, devralan bakımından Enerji Şartı Anlaşması kapsamında “yatırım” korumasına imkan tanımayacağına hükmetti. ABAD kararını gerekçelendirirken, alacağın devrinin enerji sektöründe bir ekonomik faaliyet olarak değerlendirilemeyeceğini, bu bahisle yatırım sayılamayacağını vurguladı. Komstroy Kararının Değerlendirilmesi ABAD’ın uzun yıllardır süregelen AB-içi yatırım uyuşmazlıklarında tahkime başvurulmasını önleyici duruşunu Komstroy kararı ile pekiştirmeyi amaçladığı, bu amaçla Achmea kararındaki gerekçelerden esinlenildiği görülüyor.6 ABAD Achmea ile AB-içi yatırım uyuşmazlıklarının tahkime götürülmesininAB hukukuna aykırı olacağına dair bir görünüm oluştursa da, Enerji Şartı Anlaşması’na tabi uyuşmazlıklar bakımından konu net değildi. Achmea ile başlayıp AB-içi ikili yatırım anlaşmalarının feshine varan süreçte dahi Enerji Şartı Anlaşması bakımından tartışmalar devam etti. Zira AB ülkelerinin büyük çoğunluğunun imzaladığı Fesih Anlaşması’nın7 kapsamı AB-içi ikili yatırım anlaşmalarının feshi ile sınırlıydı ve Enerji Şartı Anlaşması kapsam dışındaydı.8 ABAD’ın keskin duruşuna rağmen öğreti ve tahkim yargılamalarında Achmea aleyhtarı direniş sürdüğünden kimi hakem heyetleri özellikle Enerji Şartı Anlaşması’na tabi uyuşmazlıklarda Achmea’nın gözetilemeyeceğini vurgulayarak yargılamaya devam ediyordu.9 6 ABAD Kararı, 06.03.2018, Case C‑284/16, Slowakische Republik (Slovak Republic) v Achmea BV, C-284/16, ECLI:EU:C:2018:158. 7 FesihAnlaşması’nın önsözü konuya ilişkin şu açık ifadeyi içerir “bu Anlaşma ABiçi ikili yatırım anlaşmalarını kapsamına alır; Enerji Şartı Anlaşması m. 26’dan doğan AB-içi uyuşmazlıklar kapsam dışındadır. AB ve üye ülkeleri bu meseleyle ilerleyen süreçte ilgilenecektir.” 8 AB Üye Ülkeleri Arasındaki İkili YatırımAnlaşmaları’nın Feshi Konulu Anlaşma (“Fesih Anlaşması”), Mayıs 2020, OJ L 169, 29.05.2020, s. 1–41. 9 Vattenfall AB and others v. Federal Republic of Germany, ICSID Case No.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjUzNjE=